Noten hoofdstuk 6

Het notenapparaat is geschikt voor mobiele telefoon, tablet, laptop en PC. De noten zijn per hoofdstuk ingedeeld: Vissers, Kapers, Arbeiders. Vlissingen 700 jaar stadsrechten

hoofdstuk 6, noot 1 Bibliotheek Vlissingen in opdracht van de Gemeente Vlissingen, Gemeente Vlissingen Economie in cijfers 2013 (Vlissingen, 2014), Gemeente Vlissingen Jaarstukken 2013 (Vlissingen, 2014).

hoofdstuk 6, noot 2 Locatus, Databanken over het veranderende winkellandschap, Winkelleegstand stijgt voor 7e jaar op rij (Woerden, 2014), DTNP, Leegstandsbarometer 2013 (Nijmegen 2014).

hoofdstuk 6, noot 3 WOZ-waarde per 1 januari 2013 (Gemeente Vlissingen Economie in cijfers 2013, Vlissingen, 2014, 8-9).

hoofdstuk 6, noot 4 Jaarverslag gemeente Vlissingen 2013.

hoofdstuk 6, noot 5 Jaarverslagen gemeente Vlissingen 1994 t/m 2013.

hoofdstuk 6, noot 6 Provinciale Zeeuwse Courant, 1 november 2008, 2;

hoofdstuk 6, noot 11 november 2009, 1 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 7 Provinciale Zeeuwse Courant, 15 april 2013, 14.

hoofdstuk 6, noot 8 Gemeente Vlissingen Economie in cijfers 2013

(Vlissingen, 2014), Gemeente Vlissingen, Jaarstukken 2013 (Vlissingen, 2014, 11).

hoofdstuk 6, noot 9 Ibid., Gemeente Vlissingen, Jaarstukken 2013 (Vlissingen, 2014, 14-17).

hoofdstuk 6, noot 10 Ibid., Gemeente Vlissingen, Jaarstukken 2013 (Vlissingen, 2014, 14).

hoofdstuk 6, noot 11 Locatus, Winkelpassantentellingen Kalverstraat Amsterdam-Centrum (Woerden, 2006), Gemeente Vlissingen Economie in cijfers 2013 (Vlissingen, 2014, 22).

hoofdstuk 6, noot 12 Gemeente Vlissingen Economie in cijfers 2013 (Vlissingen, 2014, 28).

hoofdstuk 6, noot 13 Keuzegids HBO 2014 (Leiden 2014). In 2014 werd de derde plaats behaald achter de NHTV in Breda en Avans in Breda, Den Bosch en Tilburg). De HZ-opleidingen pedagogiek, chemie, engineering, energie- en procestechnologie, social work, logistics engineering en international business & languages zijn volgens de keuzegids in 2014 de beste van het land. In de keuzegids worden opleidingen beoordeeld op het aantal studenten dat uitvalt in het eerste jaar, het aantal studenten dat binnen vijf jaar afstudeert, het aantal contacturen en de tevredenheid van studenten.

hoofdstuk 6, noot 14 Gemeente Vlissingen Economie in cijfers 2013 (Vlissingen, 2014, 30). De pendelcijfers in dit rapport dateren uit 2008.

hoofdstuk 6, noot 15 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 16 In 1909 was dit nog de 36ste plaats. CBS (Volkstellingen 1909 en 1971).

hoofdstuk 6, noot 17 Vergelijk onder andere: Jacobs (2009, 12). Het is van belang dat we bij het beoordelen van de daling van de werkgelegenheid in de industrie, rekening houden met het verschijnsel dat wel paradox van de productiviteitsgroei wordt genoemd: sectoren waar de productiviteit het laagst is, doorgaans de dienstensectoren, nemen relatief in belang toe.

hoofdstuk 6, noot 18 De overige dienstverlenende bedrijven kenmerken zich door het beschikbaar stellen van menselijke capaciteit. Bijvoorbeeld: verhuur van en handel in onroerend goed, juridische diensten en administratie, holdings en managementadviesbureaus, design, fotografie, vertaalbureaus, veterinaire dienstverlening, verhuur van roerende goederen, uitzendbureaus en arbeidsbemiddeling, reisbureaus, reisorganisaties, beveiligings- en opsporingsdiensten, schoonmaakbedrijven en hoveniers. (UWV, Brancheschets Overige Zakelijke Dienstverlening, 2012).

hoofdstuk 6, noot 19 Brusse (2005,  377-381). Hieronder vallen banken, verzekeringsmaatschappijen en -tussenpersonen, it-specialisten, webbouwers, reclamebureaus, uitzendorganisaties, juristen, architecten, makelaars, schoonmakers, fotografen, beveiligers, accountants, organisatieadviseurs en fiscalisten. Zie ook CBS, Monitor zakelijke diensten, september 2014).

hoofdstuk 6, noot 20 CBS, Statline.

hoofdstuk 6, noot 21 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 22Ibid..

hoofdstuk 6, noot 23Ibid..

hoofdstuk 6, noot 24Ibid..

hoofdstuk 6, noot 25Ibid..

hoofdstuk 6, noot 26Ibid..

hoofdstuk 6, noot 27 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 28 Ibid.. NB: In 2010 bestond drie procent van de Vlissingers uit Antillianen en Arubanen. Deze zijn niet in de cijfers over de vestiging van allochtonen meegenomen vanwege hun Nederlandse nationaliteit. CBS, Bevolkingstrends, Statistisch kwartaalblad over de demografie van Nederland, Jaargang  59 – 1e kwartaal 2011, 8). In 2011 waren er in Vlissingen 716 inwoners van Antilliaanse herkomst: 1,6 procent. Voor het hele land is dat percentage 0,8 procent, de helft dus. Ruim   20 procent van de Vlissingse Antillianen is jonger dan 12 jaar. Dat is bijna twee keer zoveel als alle Vlissingers onder de 12 jaar. (Boom, J. de, Rapport Antilliaanse Nederlanders in Vlissingen 2011. De positie op de terreinen van onderwijs, arbeid en uitkering en criminaliteit, meting 2, Vlissingen 2011). NB: in totaal was er over deze periode sprake van een vestigingsoverschot van 392 mensen. Dit getal is exclusief de kinderen die in Vlissingen werden geboren.

hoofdstuk 6, noot 29 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 30 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 31 Ibid., Gemeente Vlissingen Economie in cijfers 2013 (Vlissingen, 2014).

hoofdstuk 6, noot 32 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 33 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 34 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 35 CBS, Kerkelijke gezindte en kerkbezoek in 408 gemeenten, 2010/2013 (Rijswijk 2013).

hoofdstuk 6, noot 36 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 37 Provinciale Zeeuwse Courant, Weblog Monnikenwerk  9 oktober 2014.

hoofdstuk 6, noot 38 Voor deze paragraaf is, tenzij anders geannoteerd, gebruik gemaakt van de volgende literatuur: Arnoldus, (1984,  67-111), Boot (2003, 130-205, 269), Brusse (2005, 299, 300-600, 356, 370-377, 383-385, 386-392, 343, 345, 343, 346-351), Hamelink (2002, 65-68), Verburg (1972, 99), Verburg (1996), Zwemer (2000, 342-345).

hoofdstuk 6, noot 39 Jaarverslagen N.V. haven van Vlissingen 1964 t/m 1994 in: de Stem, 28 januari 1965, 10, 2 juli 1970, 3, 1 februari 1984, 17, 21 februari 1985, 7 , 14 februari 1990, 7, Provinciale Zeeuwse Courant, 15 januari 1975, 4, 9 februari 1981, 2, Provinciale Zeeuwse Courant, 5 juli 1997, 51, Zierikzeesche Nieuwsbode, 6 januari 1995, 8.

hoofdstuk 6, noot 40 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 41 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 42 Provinciale Staten, Commissie Economie, Voorstel 004455/8, D.J.P. Bruinooge, 21 november 2000, t.b.v. vergadering PS op 15 december 2000.

hoofdstuk 6, noot 43 Ibid., Provinciale Zeeuwse Courant, 4 april 2000, 1 en 7 april 2001, 13 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 44 Jaarverslagen Zeeland Seaports  1996-2009.

hoofdstuk 6, noot 45 Ibid.,  2010-2013.

hoofdstuk 6, noot 46 Ibid., 2013.

hoofdstuk 6, noot 47 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 48 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 49 Provinciale Staten van Zeeland, Westerschelde Container Terminal; Voorstel herziening Streekplan Zeeland, 23 september 2002, Zwieten, J.G., Poppelaars, A.J.G. t.b.v. vergadering PS op 4 oktober 2002 (RMW-653).

hoofdstuk 6, noot 50 Provinciale Zeeuwse Courant, 26 mei 2010, 13 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 51 Provinciale Staten van Zeeland, Omgevingsplan Zeeland 2012-2018 (Middelburg 2012, 18, 20, 100, 134): De Provincie Zeeland bevordert een toekomstbestendige ontwikkeling van het industrie- en havencluster in Zeeland, waarbij slagvaardig wordt ingezet op verdergaande containerisatie. De Provincie faciliteert daarbij onder meer de ontwikkeling van de Westerschelde Container Terminal (WCT). De initiatiefnemer zorgt voor een concreet en goed onderbouwd verzoek. Zie ook: Provincie Zeeland, Dossier Westerschelde Container Terminal (WCT) (Middelburg 2012, geraadpleegd op 11 november 2014).

hoofdstuk 6, noot 52 Boot (2003, 268).

hoofdstuk 6, noot 53 Onder andere: De Stem, 30 december 1974, 1 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 54 Blom (1984), Brusse (2005,  346-351), De Kok (1975, Data en Feiten 1950-1974), Verhoog (2000, 70-229).

hoofdstuk 6, noot 55 Vlootoverzicht Amels  2003-2014 (onder andere: www.amels-holland.com/fleet/).

hoofdstuk 6, noot 56 Damen Shipyards Group, Facts and Figures (Gorkum 2013); onder andere: Provinciale Zeeuwse Courant, 3 oktober 2000;  12 september 2007, 71; 7 mei 2011, 76; 15 april 2013, 15-16 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 57 De Kok (1975, Data en feiten,  1925-1950), Damen Schelde Naval Shipbuilding (website www.damennaval.com: references, geraadpleegd op 31 oktober 2014), Verhoog (2000, 236-237).

hoofdstuk 6, noot 58 Brusse (2005,  328-338, 340, 342-343, 345, 353-354, 356, 374-377), Verburg (1996).

hoofdstuk 6, noot 59 De Vrije Zeeuw, 27 juli 1966, 3; Provinciale Zeeuwse Courant, 14 september 1968, 6 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 60 Provinciale Zeeuwse Courant, 28 januari 1967, 2 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 61 De Stem, 13 oktober 1966, 3 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 62 Dit getal is gebaseerd op de kennis van 1960. Onder andere: Leeuwarder courant, 17-10-1960 (Delpher Kranten).

hoofdstuk 6, noot 63 Dit getal is gebaseerd op de kennis van 1966. Onder andere De Telegraaf, 07-04-1967 (Delpher Kranten). Met de kennis van de 21ste eeuw kan de oorspronkelijke voorraad worden vastgesteld op 2.700 miljard kubieke meter (Brochure NAM 2009).

hoofdstuk 6, noot 64 ZA, 676, 1.1, Zeeuwse Milieufederatie (ZMF) en voorgangers.

hoofdstuk 6, noot 65 Provinciale Zeeuwse Courant, 14 april 1978, 9;  22 augustus 1979, 2 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 66 Ibid..

hoofdstuk 6, noot 67 Onder andere: Provinciale Zeeuwse Courant, 28 juni 1972, 7 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 68 Jacobs (2009,  12-21).

hoofdstuk 6, noot 69 Commissie Wagner (Adviescommissie inzake het Industriebeleid, 1981,  37-38).

hoofdstuk 6, noot 70 Jacobs (2009, 30: Tabel 2).

hoofdstuk 6, noot 71 Toelichting bestemmingsplan industrieterrein Vlissingen-Oost (Vlissingen 1993, 8).

hoofdstuk 6, noot 72 Zeeland Seaports, Havenkaart Vlissingen 2014 (Vlissingen 2013).

hoofdstuk 6, noot 73 Brusse (2005, 374).

hoofdstuk 6, noot 74 Zwemer (2000, 523).

hoofdstuk 6, noot 75 Trimpe-Burger (1973, The Islands, 135-148).

hoofdstuk 6, noot 76 Ras (2010,  11-12), Trimpe Burger (1973, Oost Souburg, 355-365).

hoofdstuk 6, noot 77 Voor de alinea over de geschiedenis Ritthem is, tenzij anders geannoteerd, gebruik gemaakt van Bovenkamp (1971), De Meij (1958) en Zwemer (2000, 627). In de onderhavige stadsgeschiedenis komt deze zelfstandige gemeente voor in de hoofdstukken 1, 2, 3, 4, 5 en 6. De verwijzingen naar de betreffende specifieke pagina’s staan in het trefwoordenregister.

hoofdstuk 6, noot 78 GTB (1864-2010, lemma -Rit en -Ritt) geeft deze betekenis niet.

hoofdstuk 6, noot 79 GTB (1864-2010, lemma -Rit en -Ritt).

hoofdstuk 6, noot 80 Moerman (1956, 250).

hoofdstuk 6, noot 81 Blankenstein (2006, 163).

hoofdstuk 6, noot 82 Voor de alinea over de geschiedenis van Oost- en West-Souburg is, tenzij anders geannoteerd, gebruik gemaakt van Altorfer (1860), De Bruin (1982, III, 108-109), Van den Brink (2002-2014), Van Hoof (1999, 143-152) en Gargon (1717, II, 1-56). In de onderhavige stadsgeschiedenis komt deze zelfstandige gemeente voor in de hoofdstukken 1, 2, 3, 4, 5 en 6. De verwijzingen naar de betreffende specifieke pagina’s staan in het trefwoordenregister.

hoofdstuk 6, noot 83 GTB (1864-2010, lemma -Sou).

hoofdstuk 6, noot 84 GTB (1864-2010, lemma -Burg).

hoofdstuk 6, noot 85 Hiervoor is geen primair bronnenmateriaal beschikbaar. Van Herwaarden (1978) maakt in zijn standaardwerk geen melding van het bestaan van een bedevaartsoord in  West-Souburg. De vermeldingen komen uit secundaire bronnen: onder andere Van Heussen (1772, I, 242) en Utrecht Dresselhuis (1842, 51).

hoofdstuk 6, noot 86 Herwaarden (1978, 600 en 556). De bedevaart, opgelegd in Domburg op 4 juli 1542, was onderdeel van een veel omvangrijker straf voor doodslag die ook naar Geraardsbergen, Biervliet en Schellacht voerde: (…) Item den sal desghelicks den mysdadighen doen noch drie bevarden elck myt een half pondt was, een tot Onser Vrouwen in de Polder, 2e tot Onser Vrouwen Schellacht, 3e te Westersobburch tot Synt Adriaens. (ZA, 10 Rechterlijke Archieven Zeeuwse Eilanden (RAZE),  2.1.3.2.2.Vrijwillige rechtspraak,  194-204 Schepenaktenboek, 1540-1811, deel 1540-1549, 50r-52v.). Zie ook de betreffende passages hierover in hoofdstuk 1.

hoofdstuk 6, noot 87 Blankenstein (2006, 179).

hoofdstuk 6, noot 88 Provinciale Zeeuwse Courant, 16 maart 1966, 1 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 89 Provinciale Zeeuwse Courant, 22 januari 1965, 2 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 90 Smeets (2009, 12, 15, 25, 35, 98).

hoofdstuk 6, noot 91 Ibid., 41.

hoofdstuk 6, noot 92 Ibid., 117.

hoofdstuk 6, noot 93 Provinciale Zeeuwse Courant, 23 mei 1960, 3 (ZB, Krantenbank Zeeland); Zwemer (2000, 265, 266).

hoofdstuk 6, noot 94 CBS, Statline.

hoofdstuk 6, noot 95 Ibid. Het aantal van 2.500 huizen is gebaseerd op de volkstelling van 1960: Oost- en West-Souburg telden in dat jaar 2.057 huisgezinnen en alleenstaanden. Voor Ritthem was dat 148.

hoofdstuk 6, noot 96 GAV, HTA, nr. 1194, 1047 en 1174; CBS, Wijk- en buurtkaart 2008 (© 2008, Centraal Bureau voor de Statistiek/ Kadaster, Emmen, 2008).

hoofdstuk 6, noot 97 Brusse (2005, 302); Provinciale Zeeuwse Courant, 26 juni 1975, 1 en 7 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 98 Bekker (1996).

hoofdstuk 6, noot 99 Van Druenen (2012-3, 3-11: alinea integraal overgenomen uit deze voorstudie).

hoofdstuk 6, noot 100 Bouwfonds Award: voor regionale monumenten met een nieuw leven of een nieuwe bestemming omdat ze zijn gerestaureerd, aangepast of verbouwd waardoor ze toegankelijker zijn geworden voor het publiek; Schreudersprijs: voor ondergronds bouwen.

hoofdstuk 6, noot 101 Zie onder andere: Provinciale Zeeuwse Courant, 16 maart 2001, 17; 19 januari 2002, 13; 2 juli 2002, 25; 8 juli 2002, 9; 21 september 2002, 11, 55; 28 mei 2003, 15; 15 oktober  2003, 11; 13 januari 2005, 15; 11 mei 2006, 11 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 102 Frenks (2014,  2-13).

hoofdstuk 6, noot 103 Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Monumentenregister: Vlissingen, Oost-Souburg, Ritthem en West-Souburg (status  26 september 2013). Deze lijst bevat gegevens van alle monumenten in Nederland die door het Rijk zijn aangewezen als beschermd. Monumenten die door gemeenten en provincies zijn beschermd, zijn niet in de lijst opgenomen. In het Bestemmingsplan Binnenstad – Eiland uit 2012 staan 251 Rijksmonumenten genoemd in de stad Vlissingen.

hoofdstuk 6, noot 104 Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed, Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, Monumentenregister: Vlissingen, Oost-Souburg, Ritthem en West-Souburg (status  26 september 2013).

hoofdstuk 6, noot 105 Van Druenen (2011-3, 19-25: alinea integraal overgenomen uit deze voorstudie).

hoofdstuk 6, noot 106 Website Scheldekwartier, nieuwsarchief, 11 oktober 2014.

hoofdstuk 6, noot 107 Tramper (2005,  81-121).

hoofdstuk 6, noot 108 Meerman (2005,  150-189).

hoofdstuk 6, noot 109 Zwemer (2000, 523). Zie ook eerder in hoofdstuk 5.

hoofdstuk 6, noot 110 Steutel (2005, 193-234).

hoofdstuk 6, noot 111 Zie bijvoorbeeld Beeldengroep niet te begrijpen in: Provinciale Zeeuwse Courant, 25 november 2004, 123 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 112 De passages over de initiële plannen voor de verwerving van het Scheldeterrein, de belangen voor De Schelde, de stad en de provincie alsmede het geschikt maken van de grond voor nieuwbouw, is gebaseerd op de gezamenlijke nota van de Provincie Zeeland, de Koninklijke Schelde Groep en de Gemeente Vlissingen van april 1997 (Drijgers, 1997). Het onderzoek dat ten grondslag lag van deze nota was in 1995 gestart. Zie ook Schipper (2009, 86).

hoofdstuk 6, noot 113 Met Vinex wordt de Vierde Nota Ruimtelijke Ordening Extra uit 1991 bedoeld. In deze nota staan de uitgangspunten voor de bouw van nieuwe woningbouwlocaties in de periode  1995-2005. Deze locaties kwamen vaak aan de rand van grote steden te liggen en kregen de bijnaam Vinex-locaties.

hoofdstuk 6, noot 114 Provinciale Zeeuwse Courant, 2 maart 2000, 14; 18 maart,  13 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 115 Provinciale Zeeuwse Courant, 30 januari 2004, 11; 31 januari 2004, 67; De Faam, 7 januari 2004, 5 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 116 Het gecalculeerde risico van een ongeval op de Westerschelde en van schade op de oevers (H.G. Bos, Risicocontouren Westerschelde 1998, rapport in opdracht van Rijkswaterstaat, directie Zeeland, Middelburg 1998).

hoofdstuk 6, noot 117 Provinciale Zeeuwse Courant, 30 januari 2004, 11 (ZB, Krantenbank Zeeland); Schipper (2009, 90).

hoofdstuk 6, noot 118 DNB-conjuntuurindicator 1987-2012 (Amsterdam 2012), CBS Statline (huizenprijzen 1995-2014, Consumentenvertrouwen 2001-2014), NVM (grondprijzen 2002-2014).

hoofdstuk 6, noot 119 Onbedoeld omdat de argumentatie van het CDA niet was gebaseerd op de te hoge kosten, maar op de risicocontouren vanuit de Westerschelde.

hoofdstuk 6, noot 120 Gemeente Vlissingen, VHP, Tauw, Goudappel Coffeng, Vlissingen Dokkershaven. Ontwerp masterplan (Rotterdam 2005).

hoofdstuk 6, noot 121 ArchiNed, Dokkershaven Vlissingen genomineerd voor Planning Award (10 april 2006).

hoofdstuk 6, noot 122 Zie bijvoorbeeld de advertentie in de Provinciale Zeeuwse Courant van 4 februari 2006, pagina 14 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 123 Provinciale Zeeuwse Courant, 24 februari 2006, 15 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 124 Provinciale Zeeuwse Courant, 4 juli 2007, 15 (ZB, Krantenbank Zeeland); Schipper (2009, 2, 99).

hoofdstuk 6, noot 125 Provinciale Zeeuwse Courant, 3 oktober 2007, 6 juni 2008, 27; 7 november 2008, 28, 29; 21 april 2010, 53; 28 februari 2012, 20; 18 mei 2012, 24, 25; 18 mei 2012, 25;   7 juni 2013, 28 (ZB, Krantenbank Zeeland); Schipper (2009).

hoofdstuk 6, noot 126 Provinciale Zeeuwse Courant, 11 december 2007, 25;  1 februari 2008, 61 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 127 Vaste schulden met een rentetypische looptijd groter of gelijk dan 1 jaar (Jaarverslagen Vlissingen  2001-2013).

hoofdstuk 6, noot 128 Brusse (2005,  381-383).

hoofdstuk 6, noot 129 Provincie Zeeland, Dossier Marinierskazerne Vlissingen (www.marinierskazernevlissingen.nl, geraadpleegd op  29 oktober 2014).

hoofdstuk 6, noot 130 Ecorys, Impact Marinierskazerne Vlissingen (Opdrachtgever: Provincie Zeeland; Rotterdam, 21 januari 2013, 25).

hoofdstuk 6, noot 131 De passage over de vroege geschiedenis van Omroep Zeeland is geschreven op basis van een interview door schrijver dezes met de heren Henk Koch (initiatiefnemer van de omroep en later secretaris van het bestuur) en Flip Feij (directeur/hoofdredacteur) op 13 juli 2010 te Vlissingen.

hoofdstuk 6, noot 132 Brusse (2005,  358-364).

hoofdstuk 6, noot 133 Van Keken (2011, 205).

hoofdstuk 6, noot 134 Ibid., 312. Nederlanders (34%) en Duitsers (27%) associëren Zeeland op de eerste plaats met zee. Daarna komen strand, water en mosselen. De Vlamingen denken het eerst aan water (39%) en dan pas aan de zee en het strand (34 en 9%). Het maakte daarbij niet uit of men in Zeeland is geweest of niet.

hoofdstuk 6, noot 135 Jacobs (1992,  48-57).

hoofdstuk 6, noot 136 Zie onder andere Van de Leijé (1984,  114-115).

hoofdstuk 6, noot 137 Jacobs (1992, 48-57).

hoofdstuk 6, noot 138 Provinciale Zeeuwse Courant, 30 september 2008, 24;  5 december 2003, 11 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 139 Ibid., 22 augustus 2013, 22.

hoofdstuk 6, noot 140 Frenks (2013, 74-75), Den Exter (2013-4, 13-19).

hoofdstuk 6, noot 141 Onder andere Stichting Decreet (2013), Van Damme (2009).

hoofdstuk 6, noot 142 Van Damme (2009, 3-25).

hoofdstuk 6, noot 143 Zie voor een onvolledige lijst: VVV Zeeland, Kunst in openbare ruimte Vlissingen (Vlissingen, 2014).

hoofdstuk 6, noot 144 Provinciale Zeeuwse Courant, 1 juni 1979, 19; 11 juni 1979, 5; De Stem, 31 mei 1979, 21; de Faam, 10 juni 1981,  7 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 145 Ibid., 25 januari 2012, 22; 10 mei 2008, 39.

hoofdstuk 6, noot 146 Ibid., 19 februari 1992, 11.

hoofdstuk 6, noot 147 Programma’s Bevrijdingsfestivals 1993-2014.

hoofdstuk 6, noot 148 Provinciale Zeeuwse Courant, 19 mei 1999, 18 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 149 Ibid., 16 november 1998, 10.

hoofdstuk 6, noot 150 Ibid., 12 januari 1994, 11.

hoofdstuk 6, noot 151 Persbericht Onderzoeksbureau Scoop (Middelburg, 4 oktober 2013).

hoofdstuk 6, noot 152 Stichting Rescue Vlissingen, Brochure 2012, 5 (Vlissingen 2012).

hoofdstuk 6, noot 153 De Faam, 3 augustus 1983, 8 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 154 MSV De Uitlaat, uitslagen  1987-2014.

hoofdstuk 6, noot 155 De Faam, 2 juli 1997, 1 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 156

Atletiek

 1

Autosport

 3

Badminton

 4

Basketbal

 3

Biljart

 5

Boogschieten

 1

Bridge

 5

Dammen

 3

Dansen

 10

Duiksport

 2

Duivensport

 1

Fietsen

 3

Fitness

 7

Gehandicapten

 3

Gymnastiek

 4

Handbal

 1

Hengelsport

 2

Hockey

 1

IJssport

0

Jeu de boules

 2

Korfbal

 3

Modelbouw

 3

Ringrijden

 3

Roeien

 2

Ruitersport

 2

Schaken

 3

Schermen

 1

Schietsport

 3

Sjoelen

 2

Tafeltennis

 1

Tennis

 6

Trimmen

 2

Vechtsporten

 9

Voetbal

 8

Volleybal

 3

Wandelsport

 5

Zwemmen

 7

Totaal

 124

Tabel. Sporten die in Vlissingen worden beoefend met het aantal bijbehorende verenigingen in 2014 (Adressengids Gemeente Vlissingen 2014).

hoofdstuk 6, noot 157 Verslagen voetbalwedstrijden in de Provinciale Zeeuwse Courant 1956, 1962, 1963, 1964, 196, 1967 en 1969 (ZB, Krantenbank Zeeland); VC Vlissingen, Historie (www.vcvlissingen.nl/historie, geraadpleegd op 5 november 2014).

hoofdstuk 6, noot 158 De bezoekersaantallen voor deze festivals in 2013: Nazomerfestival (29.613), Jazzfestival (2.500) en City of Dance (3.500). Provinciale Zeeuwse Courant, 9 september 2013, 18; 20 mei 2013, webversie; 22 juli 2013, 14 (ZB, Krantenbank Zeeland). Van de Volkorendagen zijn geen exacte cijfers bekend. Het aantal bezoekers is, inclusief de ongeveer 2.500 koorleden, naar schatting  4.000-5.000.

hoofdstuk 6, noot 159 Kuipers (2005, 15 en 16); Feij (2001).

hoofdstuk 6, noot 160 Kuipers (2005,  15-94). Met dank aan Henk Feij voor de aanvullende informatie. Ook kort in: Van Driel (2014, 276).

hoofdstuk 6, noot 161 In de Geschiedenis van Zeeland (Van Driel, 2014, 276) wordt BLØF als Middelburgse band neergezet.

hoofdstuk 6, noot 162 Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu, Nationale Atlas Volksgezondheid 2012: Huisartsendichtheid 2012. Het landelijk gemiddelde komt uit op 2.379 inwoners per FTE huisarts. In Vlissingen is gemeten met 16 praktijken. Het aantal FTE’s in Vlissingen werd geschat op 20, waarmee de huisartsendichtheid in Vlissingen kan worden vastgesteld op 2.218, net iets lager dan het landelijk gemiddelde.

hoofdstuk 6, noot 163 NPCF, Zorgkaart Nederland (2014). Vlissingen scoort een 8,1, landelijk is dit 8,4. NB: berekening van de gemiddelde waardering vond plaats op basis van de gegevens van 206 individuele zorgaanbieders in Vlissingen in de periode  2011-2014.

hoofdstuk 6, noot 164 NPCF, Zorgkaart Nederland (2014); Adressengids Gemeente Vlissingen 2014).

hoofdstuk 6, noot 165 De paragraaf over de totstandkoming van het ADRZ is gebaseerd op de volgende bronnen: Rapport Vierhout I, Luctor et Emergo (2004); Rapport Vierhout II, Zeeuwse zorg op locatie: een noodzakelijke vernieuwing (2006); Provinciale Staten van Zeeland, Besluit Hoofdkoers Ziekenhuis Zeeland i.o., d.d.  9 april 2008; 20080559.dblarchiefcode 1.60; Provincie Zeeland, Kiezen of Verliezen (Middelburg 2011); Provinciale Zeeuwse Courant 9 februari 2000, 35; 5 december 2001, 30; 15 december 2001,2; 7 mei 2008, 24; 2 juli 2008, 24; 26 maart 2009, 1; 22 oktober 2009, 2 (ZB, Krantenbank Zeeland).

hoofdstuk 6, noot 166 NPCF, Zorgkaart Nederland, Sterftecijfers 2012. Gemeten is de zogenaamde Hospital Standarised Mortality Rate, de HSMR (het per ziekenhuis met één maat gemeten sterftecijfer).

hoofdstuk 6, noot 167 ADRZ, jaarrekeningen (2010, 2011, 2012 en 2013); AD Ziekenhuis top 100 (2011, 2013 en 2014).